انواع پنجره در معماری

ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع پنجره در معماری آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید. یکی از عناصر اساسی در معماری سنتی و مدرن، پنجره است. از دیرباز نیز در معماری ایرانی، پنجره از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است.

پنجره‌ها باعث ارتباط پیدا کردن درون و بیرون ساختمان می شوند، ورود نور به داخل ساختمان را هدایت می کنند و همچنین موجب تهویه هوای فضای داخل می شوند.

در معماری ایرانی برای زیباسازی نمای ساختمان از درون و بیرون از پنجره بهره برده اند. بر همین اساس، شکل‌های مختلفی از آن در بناهای گوناگون به کار برده می‌شد.

امروزه انواع پنجره upvc جایگزین پنجره‌های قدیمی شده است، اما با بررسی سبک‌ های معماری سنتی، می‌توانید وجه تشابه‌ هایی بین پنجره های قدیمی و پنجره دوجداره بیابید. از انواع

پنجره در معماری می توان به پنجره ارسی، شباک، روزن و جامخانه اشاره کرد، که در ادامه با آن ها آشنا خواهید شد.

بیشتر بدانید: تولید و نصب پنجره دوجداره در اشکال شکسته و هلال

بیشترین محل استفاده از پنجره های ارسی در فضای درونی خانه و در بالاخانه ها و اتاق های گوشواره که در یک یا دو سوی تالارهای بزرگ و مرتفع قرار داشتند، بود.

انواع پنجره در معماری: ارسی

پنجره های ارسی یکی از مشهورترین پنجره های سنتی ایران بشمار می رود. این نوع پنجره ها برای این که به راحتی در داخل یک چهارچوب قرار گرفته و به صورت عمودی یا افقی جابه جا شوند، به صورت لنگه طراحی می شدند. معمولا پنجره های ارسی را طوری می ساختند که تمام سطح بیرونی اتاق را در بر بگیرد. ارسی ها از دو سطح ثابت و متحرک ساخته می شدند.

سطح مشبک پنجره ارسی از چندین کارکرد مهم برخوردار بود. اول اینکه امکان عبور نور مناسب را به داخل فراهم می کرد. دوم آنکه اجازه می داد افراد داخل خانه به راحتی از تماشای منظره بیرون لذت ببرند.

همچنین از تابش شدید نور خورشید به داخل در فصل گرما جلوگیری می کرد. سومین کارکرد مهم پنجره های ارسی حفظ حریم خانه بود، به طوری که امکان دید مستقیم از بیرون به اتاق ها و تالار ها میسر نبود.

بیشترین محل استفاده از پنجره های ارسی در فضای درونی خانه و در بالاخانه ها و اتاق های گوشواره که در یک یا دو سوی تالارهای بزرگ و مرتفع قرار داشتند، بود. معمولا سطح پنجره های ارسی را با نقش های گوناگون، گره سازی ها و شیشه های رنگین و ساده تزیین می کردند و بر زیبایی آن می افزودند.

انواع پنجره در معماری: جامخانه

بخش جدایی‌ ناپذیر معماری ایرانی، سقف های گنبدی شکل است. احتمالا همه شما این سقف‌ها را در بازارهای سنتی تمام شهرهای ایران از نزدیک مشاهده کردید. اگر با دقت به این طاق ها نگاه کنید، حفره بالا و مرکز این سقف‌های گنبدی، فضایی برای ارتباط با بیرون است.

در گذشته این حفره‌ها را با جام‌ های شیشه‌ ای می پوشاندند و به آن پنجره جامخانه می‌گفتند. برای ثابت نگه داشتن پنجره جامخانه در جای خود، از بتونه استفاده می کردند، تا در صورت نیاز تعویض یا برداشتن آن ساده باشد.

جام‌های شیشه‌ ای از ورود باران و باد به داخل ساختمان جلوگیری می‌کرد و در مقابل موجب ورود نور به فضای مد نظر می شد. همچنین در فصل سرما و گرما و بر اساس نیاز، تعدادی از این جام‌ ها برداشته می‌شد تا تهویه هوای خانه بهتر صورت گیرد.

انواع پنجره در معماری: شباک

یکی دیگر از انواع پنجره در معماری ایرانی، پنجره شباک است. این پنجره‌ها فاقد شیشه بودند و از مواد اولیه گوناگونی ساخته می شدند. این نوع پنجره‌ها براساس نیاز و فضای مورد استفاده با چوب، کاشی، آجر و سنگ ساخته می‌شدند.

پایین پنجره‌ها در فضای داخلی خانه بکار برده می شود. برای مثال از نمونه‌ های آجری آن برای پنجره انباری استفاده می شد، برای این که شرایطی فراهم کند تا انباری تهویه مناسبی داشته و از سویی نور وارد آن شود.

استفاده دیگر این پنجره‌ها به عنوان تزئینات داخلی و جدا کردن دو فضا از یکدیگر بود. در این شرایط طرح مشبک این پنجره‌ ها با چوب ساخته شده و معمولا ریزتر بود تا بتواند علاوه بر زیبایی، حریم خصوصی فضا را نیز تا حدودی حفظ کند.‌

پنجره روزن

و در آخر پنجره روزن آخرین مدل از انواع پنجره در معماری ایرانی است که با آن آشنا خواهید شد. این پنجره به لحاظ اندازه بسیار کوچک بوده و برای ایجاد ارتباط فوری بین فضاهای مختلف، تهویه هوا و موارد مشابه مورد استفاده قرار می گرفت.

به عنوان مثال روزن‌ها نقش تهویه را در مطبخ‌ها، کاروان‌ سراها، حجره‌ ها و قهوه‌ خانه‌ ها بر عهده داشته‌ اند. گاهی این روزن‌ها را به وسیله درب‌ های چوبی یا سنگی می‌ پوشاندند تا گربه و حیوانات موذی به داخل آن وارد نشوند.

بیشتر بدانید: پنجره های دوجداره قوسی

پنجره روزن به لحاظ اندازه بسیار کوچک بوده و برای ایجاد ارتباط فوری بین فضاهای مختلف، تهویه هوا و موارد مشابه مورد استفاده قرار می گرفت.

همانطور که می دانید پنجره در معماری ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در معماری سنتی ایرانی علاوه بر ساخت پنجره با کاربردهای گفته شده، سعی بر آن می‌شد که در نماسازی هم از پنجره حداکثر استفاده را ببرند، نماهایی با تلفیقی از سقف ‌های طاقی شکل و گنبدی که چهره زیبایی در شهر ایجاد می‌کردند.

توجه به زیباسازی در کنار کاربردی بودن بنا، سبب شد بناهایی ماندگار و متفاوت ایجاد شوند. به همین منظور در معماری قدیم ایران پنجره های گوناگونی ساخته شده است که از جمله انواع پنجره در معماری می توان به پنجره‌ های روزن، شباک، ارسی و جامخانه اشاره کرد.

مجموعه مانا پنجره یکی از تولیدکنندگان برتر پنجره دوجداره در ایران است که محصولات خود را با کیفیت و قیمت مناسب در اختیار مصرف کنندگان عزیز قرار می دهد، اگر قصد خرید این نوع از پنجره ها را دارید می توانید با شماره تماس های موجود در سایت تماس حاصل فرمایید.